โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดขนิดวิกฤต (critical congenital heart disease, CCHD) เป็นโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดที่มีความรุนแรง หากทารกไม่ได้รับการรักษาด้วยยาและการผ่าตัดหรือสวนหัวใจอย่างทันท่วงทีโดยเฉพาะในขวบปีแรก อาจเสียชีวิตหรือมีภาวะแทรกซ้อนรุนแรงได้ หนังสือเล่มนี้จัดทำขึ้น เพื่อให้ความรู้เรื่อง CCHD ในทรกแรกเกิดและเด็กเล็กแก่แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไปรวมถึงกุมารแพทย์ แพทย์ประจำบ้านต่อยอดสาขากุมารเวขศาสตร์โรคหัวใจ แพทย์ประจำบ้านต่อยอดศัลยศาสตร์หัวใจและทรวงอก และทีมพยาบาลที่เกี่ยวข้องกับการดูแลผู้ป่วยเด็กโรคหัวใจเหล่านี้ เนื้อหาในหนังสือประมวลจากหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ในปัจจุบัน รวมถึงประสบการณ์ของผู้นิพนธิในโรงพยาบาลศิริราช คำศัพท์ส่วนหนึ่งผู้นิพนธ์ตั้งใจใช้ทับศัพท์เพื่อความง่ายต่อการอ่านและทำความเข้าใจของผู้อ่าน โดยบทความในหนังสือมีจำนวนทั้งสิ้น 38 บท มีรายละเอียดดังนี้ - ใน 8 บทแรก คณะผู้นิพนธ์ตั้งใจเขียนเนื้อหาเพื่อปูพื้นฐานความเข้าใจ ตั้งแต่วิทยาศาสตร์พื้นฐาน (basic scien nce) ได้ การเกิดสัณฐานของหัวใจ (cardiac morphogenesis), segmental approach ในโรคหัวใจพิกรแต่กำเนิด, สรีรวิทยาการไหลเวียนเลือดของทารกในครรภ์และปริกำเนิด (fetal and perinatal cardiovascular physiology), การวินิจฉัยก่อนคลอดของ CCHD, การตรวจคัดกรอง CCHD ในทารกแรกเกิด, บทบาทของกุมารแพทย์ทารกแรกเกิดในการดูแลทารก CCHD และการตรวจภาพหัวใจใน CCHD - บทที่ 9 - 34 เป็นบทที่เกี่ยวข้องกับ CCHD แต่ละโรค ได้แก่ ductal dependent systemic circulation: critical aortic stenosis, critical coarctation of aorta, interrupted aortic arch, hypoplastic left heart syndrome; ductal dependent pulmonary circulation: critical pul- monary stenosis, pulmonary atresia with intact ventricular septum, pulmonary atresia with ventricular septal defect, tricuspid atresia, Ebstein anomaly; ductal dependent pulmonary และ systemic circulation: dextro-transposition of great arteries; CCHD ที่ทำให้ เกิดหัวใจวายและช็อกในวัยทารกหรือเด็กเล็ก เข่น total anomalous pulmonary venous, truncus arteriosus, univentricular heart หรือ single ventricle, anomalous origin of left coronary artery, tetralogy of Fallot with absent pulmonary valve ในบทความรายโรคนี้ คณะผู้นิพนธ์จะเขียนครอบคลุมลักษณะโรค ความซุก พยาธิสภาพ พยาธิสรีรวิทยา ลักษณะอาการทางคลินิก การดำเนินโรค การรักษาและการติดตามหลังการรักษา โดยมีการแยกบทของการผ่าตัด ซึ่งมีรายละเอียดเกี่ยวกับเทคนิคการผ่าตัด ภาวะแทรกข้อน ตามหลังบทที่เกี่ยวกับตัวโรค - ในส่วนสุดท้ายบทที่ 35 - 38 จะบรรยายถึงการดูแลระทว่างการผ่าตัด การดูแลหลังการผ่าตัดและการใช้เครื่องพยุงหัวใจหลังผ่าตัด CCHD รวมทั้งการพยาบาลผู้ป่วยเด็กหลังผ่าตัดหัวใจพิการแต่กำเนิดระยะวิกฤตในบทสุดท้ายเป็นบทที่มีเนื้อหาเรื่องโรคพันธุกรรมที่พบบ่อยซึ่งเกี่ยวข้องกับการวินิจฉัยและมีผลต่อการดูแลรักษาผู้ป่วยในระยะยาว