หนังสือเล่มนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับแนวคิดและคำนิยามเกี่ยวกับธรรมชาติ ระบบธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ ชุมชนกับธรรมชาติ โดยแสดงกรณีตัวอย่างการจัดสภาพชุมชนให้มีความสัมพันธ์กับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในภาคเหนือ ภาคอีสาน และภาคใต้