คนไทยเรียนรู้การใช้สมุนไพรรักษาโรคในชุมชนมานานหลายพันปีโดยมีการบอกเล่าหรือจดบันทึกสืบทอดกันเรื่อยมาถือได้ว่าเป็นวัฒนธรรมและภูมิปัญญาที่บรรพบุรุษสั่งสมไว้ให้แม้การใช้ประโยชน์และการสืบทอดจะขาดหายไปบ้างตามกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลก แต่วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทยชิ้นนี้ยังคงเป็นเพชรน้ำเอกที่รอคอยผู้ที่เห็นคุณค่านำกลับมาใช้อย่างถูกต้องและเหมาะสมอาจกล่าวได้ว่าการเปลี่ยนแปลงของความนิยมและทัศนคติในการใช้สมุนไพรของคนไทยที่ดีขึ้น ณ วันนี้เป็นผลโดยตรงมาจากกระแสการกลับมาใช้ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติของประชาชนในซีกโลกตะวันตกซึ่งสนใจเพราะมั่นใจว่าสมุนไพรมีผลข้างเคียงต่อร่างกายน้อยกว่ายาแผนปัจจุบันและสามารถใช้เป็นยารักษาบรรเทาอาการหรือเป็นอาหารเสริมสำหรับผู้ที่ยังไม่เจ็บป่วยทำให้เกิดสมดุลของการทำงานในร่างกายเสริมภูมิต้านทานและป้องกันโรคบางชนิดได้ในภาวะที่ความต้องการการใช้สมุนไพรเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วกลับพบว่าประเทศไทยยังไม่มีการพัฒนาการแพทย์แผนไทยและสมุนไพรอย่างเป็นระบบตำรายาไทยเป็นจำนวนมากถูกปล่อยปละละเลยขาดการสืบทอดรวบรวมส่วนใหญ่ได้สูญหายหรือตกไปอยู่ในมือชาวต่างชาติด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ของชาวบ้านการสูญเสียพื้นที่ป่าทำให้สมุนไพรลดจำนวนลงซึ่งมีผลกระทบโดยตรงต่อการหาสมุนไพรมาใช้รักษาโรคของหมอพื้นบ้านซึ่งล้วนอยู่ในวัยชราจากประสบการณ์การวิจัยและสำรวจทำให้ทราบว่าภูมิปัญญาเหล่านี้อาจจะสูญสิ้นไปในอนาคตอันใกล้นี้สังเกตได้จากการที่มีสมุนไพรหลายชนิดในตำรายาไทยเหลือเพียงชื่อเพราะไม่มีผู้รู้จักแล้วหรือมีการสับสนในการเรียกชื่อทั้งชื่อกลางชื่อท้องถิ่นและชื่อพ้อง *หมายเหตุ* ผลงานนี้ไม่ได้ผ่านการเสนอพิจารณาเพื่อตีพิมพ์ในนามสำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหิดล