(ใช้ได้กับ Excel 365 และ Excel 2021 รุ่นพรีวิว ขึ้นไป) การใช้งานโปรแกรม Microsoft Excel บนระบบปฏิบัติการ Windows ที่ได้รับความนิยมมามากกว่า 30 ปี จนได้พิสูจน์ตัวเองให้ผู้ใช้งานทั่วโลก บางรุ่นที่ได้พัฒนาต่อยอดเป็นเวอร์ชั่นใหม่ๆ ก็ไม่ทำให้ผู้ใช้ผิดหวัง พร้อมที่จะติดตามเวอร์ชั่นใหม่มาตลอด แม้บางเวอร์ชั่นจะมีการเพิ่มเติมเรื่องใหม่ไม่มาก แต่ทว่าก็ได้แฝงการใช้งานที่บางครั้งผู้ใช้ทั่วไป โดยส่วนใหญ่มักจะมองไม่เห็น แต่ถ้ารู้และเห็นแล้วอดยิ้มและทึ่งไม่ได้ เพราะใช้แล้วจะชอบใจและถูกใจมาก คุณสมบัติของ Excel ที่ผู้เขียนใช้และสอนมาตั้งแต่ เวอร์ชั่นแรกจนถึงเวอร์ชั่น 2003 นั้น บางเวอร์ชั่นก็ทำใช้การใช้งานดีขึ้น ง่ายขึ้น รวดเร็วขึ้น แต่บางเวอร์ชั่น ที่มีเพิ่มขึ้นมาก็ไม่ค่อยได้ใช้ จึงรู้สึกเฉยๆ แต่มาชอบเวอร์ชั่น ตั้งแต่ 2007 ที่ปรับเปลี่ยนจากระบบเมนูมาเป็นริบบ้อน สาเหตุเพราะ กราฟ ที่ปรับปรุงทำได้ดีขึ้นมาก แต่ก็มีปัญหาบางอย่างเพราะ Microsoft รีบออก ก็มีเวอร์ชั่นหลังๆ ราวเวอร์ชั่น 2013 เป็นต้นมา ค่อยมีความนิ่งและเสถียรขึ้นมากพอสมควร รวมทั้งมีคุณสมบัติใหม่ๆ ที่เริ่มทำให้การใช้งานที่ซับซ้อน มีมากยิ่งขึ้น เช่นตระกูล Power ทั้งหลาย อาทิ Power Pivot, Power Query เพราะ Microsoft ต้องการให้ผู้ใช้ ที่ต้องการระบบที่ใหญ่ขึ้น ซับซ้อนขึ้น สามารถก้าวเข้าสู่ระบบเซิร์ฟเว่อร์และระบบคลาวด์ได้ง่ายขึ้น เนื่องจากคุ้นเคยกับการใช้งานอยู่แล้วเพื่อก้าวขึ้นไปสู่ Power BI เป็นต้น เมื่อระบบคลาวด์ได้รับความนิยมมากขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้ Microsoft ก้าวไปทำชุด Office บนเว็บ เพราะว่า Google ทำชุดที่คล้ายกับ Office มาแจกฟรี เช่น Google Sheet ที่เทียบกับ Excel, Google Doc ที่เทียบกับ Word และ Google Slide ที่เทียบกับ PowerPoint แม้ว่าคุณสมบัติหลายอย่างจะสู้ของ Microsoft ไม่ได้ แต่ก็มีคุณสมบัติใหม่ที่ของ Microsoft ไม่มี เช่น Dynamic array จึงทำให้ icrosoft ต้องรีบออกตามมาให้ใช้ในชุด Office บนเว็บซึ่งก็คือ Office 365 แต่ตอนหลังเปลี่ยนชื่อเป็น Microsoft 365   Dynamic array จะเป็นตัวเปลี่ยนโลกการใช้งานบน Excel อย่างยิ่งใหญ่ที่สุดในรอบ 30 กว่าปีที่ผ่านมา เพราะคุณสมบัตินี้ได้เริ่มใช้บนเว็บมาหลายปีแล้ว และกำลังจะถูกนำมาใส่เพิ่มใน Excel ที่ใช้ในชุด Office ที่ตอนนี้เปิดตัวมาให้ทดลองใช้ในชุด Office 2021 รุ่นพรีวิว โดยที่ชุดจริงจะเปิดตัวในช่วงครึ่งปีหลังของปี 2021 เป็นชุด Office 2022 ซึ่งผู้ใช้คงจะได้เห็นคุณสมบัติเต็มรูปแบบมากขึ้น ดังนั้นผู้อ่านที่ต้องการที่จะใช้คุณสมบัติของ Dynamic array จะต้องมี Excel 365 ที่ใช้บนเว็บ หรือ Excel 2021 รุ่นพรีวิว ที่ใช้บนเครื่องคอมพิวเตอร์เดสก์ท็อป หรือโน๊ตบุ๊ค เท่านั้น แต่ถ้ายังไม่มีโปรแกรมดังกล่าว ผู้อ่านก็ยังสามารถอ่านหนังสือเล่มนี้ได้ เพราะว่าผู้เขียนได้เรียบเรียงให้อ่านง่าย เป็นขั้นเป็นตอน พร้อมรูปประกอบอย่างละเอียดเหมือนลงมือทำเอง เมื่อชอบใจและมีโปรแกรมแล้ว ค่อยมาลองทำด้วยตนเองอีกครั้ง ก็ไม่ถือว่าผิดกติกา การใช้งาน Dynamic array ครั้งนี้ถือว่า เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ยี่งใหญ่ที่สุดในรอบ 30 กว่าปีของ Excel แม้ว่าในตอนแรกผู้เขียนเห็นว่ามีการเพิ่มฟังก์ชั่นของ Dynamic array เข้ามาแค่ 6 ฟังก์ชั่น โดยดูจากแต่ละฟังก์ชั่น ก็งั้นๆ ไม่หวือหวาเท่าที่ควร แต่อาศัยประสบการณ์การใช้ฟังก์ชั่นและสร้างสูตรมามาก รวมถึงประสบการณ์การสอนให้กับผู้ใช้ทั้งระดับเทพและระดับเซียน ในบริษัทชั้นนำร่วมหลายพันบริษัท ที่เห็นการใช้งานจริง ที่ได้แนะนำวิธีการคิด การประยุกต์ใช้งาน วิธีลัดต่างๆ จึงได้นำฟังก์ชั่นทั้ง 6 มาเจาะลึกให้ผู้อ่านได้เข้าใจถึงแก่นแท้ของแต่ละฟังก์ชั่น แล้วค่อยเลื่อนขั้นการใช้งานร่วมกับฟังก์ชั่นอื่นมาสร้างสรรค์สูตร ที่เดิมทีนั้นต้องให้ผู้ใช้ระดับขั้นเทพเท่านั้นจึงจะทำได้ เนื่องจากว่า ต้องตั้งสูตรที่ยาวเฟื้อยและซับซ้อน เกินกว่าผู้ใช้งานทั่วไปจะทำได้ การผสมผสานสูตรต่างๆ โดยใช้ Dynamic array จะช่วยให้การเขียนสูตรง่ายขึ้น สะดวกขึ้น แต่เคล็ดลับที่ยิ่งใหญ่ที่ซ่อนอยู่ในการสร้างสูตรนั้นก็คือ วิธีคิด ที่บางครั้งก็เป็นเรื่องยากสุดอยู่แล้ว แต่ที่ยากกว่านั้นก็คือจะทำอย่างไรที่จะให้คนอื่นเข้าใจได้และสามารถคิดได้อย่างที่ต้องการ หนังสือเล่มนี้มีคำตอบ แม้เพียงอ่าน ผู้อ่านก็สามารถก้าวกระโดด จากผู้ใช้ระดับเบื้องต้นหรือระดับสูง ก้าวข้ามไปถึงระดับเซียน และเมื่อได้ลองทำตามด้วยตนเองอีกสัก 4-5 ครั้ง หรือมากกว่านั้นจนเชี่ยวชาญแล้วละก็ จะสามารถก้าวไปถึงขั้นไร้เทียมทานเลยทีเดียว ถ้าเป็นหนังกำลังภายในก็จะเรียกว่า ขั้นสุดยอดของกระบวนท่านั่นคือ ขั้นไร้กระบวนท่า ผู้อ่านอย่าถามว่าเป็นเช่นไร เมื่อถึงจุดนั้นก็จะเข้าใจโดยไม่ต้องอธิบายมาก แต่ความรู้สึกลึกๆ ของการใช้งาน Dynamic array สามารถสรุปได้ 3 คำคือ มัน-สุด-ยอดดดดดดดด สำหรับเนื้อหาที่ผู้อ่านจะได้เรียนรู้ในหนังสือเล่มนี้ จะแบ่งเป็น 9 บทคือ บทที่ 1 การเตรียมตัวเบื้องต้น ก่อนที่จะไปเรียนรู้ฟังก์ชั่นต่างๆ ของไดนามิคอาร์เรย์นั้น ในบทนี้จะให้ผู้อ่านตรวจสอบว่า โปรแกรม Excel ที่มีอยู่นั้น ใช้งานไดนามิคอาร์เรย์ได้หรือไม่ พร้อมทั้งทำความเข้าใจเรื่อง อาร์เรย์คืออะไร อาร์เรย์แบบดั้งเดิมกับแบบใหม่ ต่างกันอย่างไร รวมไปถึงการกำหนดค่าเริ่มต้น เพื่อให้การใช้งานเหมือนกับที่จะได้เรียนรู้ในแต่ละบท เช่นการสร้างโฟล์เดอร์และอื่น ฃ บทที่ 2 Dynamic Array กับ Spill บทนี้ผู้อ่านจะได้ทำความรู้จักกับไดนามิคอาร์เรย์และผองเพื่อนหรือคู่หูของ ฟังก์ชั่นทั้ง 6 ไม่ว่าจะเป็น Spill, # ว่ามีนิสัยใจคออย่างไร ต้องบอกหรือสั่งอย่างไรไม่ให้เขางอแง และยังมีอีกที่ผู้อ่านจะได้พบในบทถัดไปคือ * กับ + บทที่ 3-8 ไดนามิคอาร์เรย์กับ 6 ฟังก์ชั่นและผองเพื่อน หลังจากนั้น ก็จะไปดูฟังก์ชั่นแต่ละฟังก์ชั่น ทั้ง 6 ฟังก์ชั่น ในบทที่ 3 ถึง บทที่ 8 และแต่ละฟังก์ชั่นนั้นมีรูปแบบการเรียกใช้อย่างไร การกำหนดค่าอะไรในแต่ละส่วน ส่วนไหนจำเป็นต้องกำหนด ส่วนไหนจะกำหนดหรือไม่กำหนดก็ได้ ถ้าไม่กำหนดจะเป็นอย่างไร ฟังก์ชั่นจะกำหนดให้เป็นค่าเท่าไหร่ พร้อมเจาะลึกการเรียนรู้ไปแต่ละส่วน จากตัวอย่างที่ผู้อ่านจะทำความเข้าใจ และลงมือทำในทีละขั้นตอนของแต่ละฟังก์ชั่น โดยจะค่อยๆ เจาะลึกลงไปใน แต่ละเรื่อง คือ บทที่ 3 ฟังก์ชั่น UNIQUE บทที่ 4 ฟังก์ชั่น FILTER บทที่ 5 ฟังก์ชั่น SORT บทที่ 6 ฟังก์ชั่น SORTBY บทที่ 7 ฟังก์ชั่น RANDARRAY บทที่ 8 ฟังก์ชั่น SEQUENCE บทที่ 9 Dynamic Array: เทคนิคการสร้างสูตร เมื่อผู้อ่านเรียนรู้ฟังก์ชั่นทั้ง 6 กับผองเพื่อนเข้าใจอย่างลึกซึ้งทะลุปรุโปร่งแล้ว (ตามขั้นตอนในหัวข้อ วิธีการเรียนรู้ให้ได้ผล) ก็ถึงเวลาที่จะพัฒนาต่อยอดในบทนี้ โดยจะก้าวไปอีกขั้นในการนำฟังก์ทั้ง 6 มาสร้างสูตรผสมผสานเข้าด้วยกัน รวมไปถึงฟังก์ชั่นอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อบรรลุผลตามต้องการ