รออยู่อึดใจก็ไม่มีความเคลื่อนไหวใดๆ เธอจึงก้มลงไปเก็บกระเป๋าแล้วคลานไปใต้เตียงเพื่อเอื้อมให้ถึงลิปสติกแล้วมือก็สัมผัสโดนกับไม้กระดานที่กระดกขึ้นมานิดๆ เธอจึงลองงัดมันขึ้นมาแล้วไม้แผ่นนั้นก็หลุดออกอย่างง่ายดาย มันเป็นอย่างนั้นอีกสามแผ่นพอเปิดถึงแผ่นสุดท้ายจึงเห็นสมุดเล่มหนึ่งวางหลบอยู่ในหลุมเล็กๆ เธอหยิบมาเปิดดูแล้วพบรูปของมารดาช่วงที่กำลังตั้งท้องจนถึงวันที่คลอดแต่สิ่งที่ทำให้ชาวาบไปทั้งตัวราวกับโดนสูบเลือดออกไปหมดก็คือทั้งสมุดเป็นรูปคุณตาถ่ายคู่กับแม่ของเธอที่บ้านไม้ริมน้ำ ป้านอมบอกว่าตอนที่แม่ตั้งท้อง แม่ขอลาออกจากการเป็นแม่ครัวเพราะทำงานได้ไม่เต็มที่แล้วไปอยู่บ้านญาติเธอรู้เพียงเท่านั้นและไม่เคยคิดสงสัยสิ่งใด