“เรียนรู้ประวัติศาสตร์เพื่ออนาคตที่ดีกว่าหรือผิดพลาดน้อยลง” - หนังสือภาพเพื่อสาธารณะเล่มนี้เป็นอีกหนึ่งบันทึกเหตุการณ์สำคัญของวิทยาศาสตร์พื้นฐานด้าน “วิทยาการแสง” และเทคโนโลยีสาขา “สารสนเทศแสงเชิงควอนตัม” ซึ่งสาขาคู่ขนานนี้ได้สร้างและกำลังก่อคุณูปการแก่สังคมมนุษย์อย่างมากมาย มีบทบาทสำคัญทั้งในแวดวงการศึกษา การวิจัยและพัฒนา และการพัฒนาสู่สังคมที่ยั่งยืนด้วย การเรียนรู้จากประวัติศาสตร์เรื่องแสงและกลศาสตร์ควอนตัมเหล่านั้นว่า“เกิดขึ้นเมื่อใดและอย่างไร” จึงควรได้ช่วยสร้างความเข้าใจภาพรวมอย่างรวดเร็วแนวทางหนึ่งได้ จดหมายเหตุฉบับนี้จึงรวมวิทยาการแห่งความท้าทายระดับโลกนั้นมานำเสนอในรูปแบบภาพอธิบายเหตุการณ์ที่เรียบง่าย สามารถใช้ประกอบการเรียนรู้ด้วยตนเอง อีกทั้งเพื่อกระตุ้นสร้างแรงบันดาลใจจากยุคอดีตสู่คนรุ่นใหม่ในการสร้างสังคมอนาคตให้ดียิ่งขึ้นต่อไปด้วย มุมแรกด้านประวัติศาสตร์ของแสงที่ได้เปล่งประกายมาตั้งแต่ต้นกำเนิดของจักรวาลนำพาประโยชน์ตั้งแต่อดีตมาจนถึงเทคโนโลยีล่าสุดรอบข้างมนุษย์ในแต่ละสังคมร่วมสมัย และแสงนั้นจะยังคงส่องความสำคัญพร้อมไปกับการพัฒนาโลกทั้งช่วงเวลากลางวันและกลางคืนสืบเนื่องไป วิทยาการของแสงได้ช่วยขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจผ่านการประยุกต์ในอุตสาหกรรมสำคัญหลายสาขา และร่วมยกระดับคุณภาพสังคมมามากมายแล้วด้วย เช่น ด้านการแพทย์ การสื่อสารปลอดภัยและความเร็วสูง หรือการผลิตพลังงาน เป็นต้น โดยเฉพาะเมื่อแสงประดิษฐ์ที่ชื่อ “เลเซอร์” ถูกสร้างขึ้นเป็นผลสำเร็จในปี พ.ศ.๒๕๐๓ โดย ธีโอดอร์ ไมมัน ทำให้เกิดการปฏิวัติอุตสาหกรรมทั่วโลกตามต่อมามากมาย เลเซอร์จึงกลายเป็นหนึ่งในจดหมายเหตุตัวอย่างที่สมบูรณ์แบบเลยทีเดียว สำหรับมุมคู่ขนานใกล้เคียงด้านเทคโนโลยีสารสนเทศหรือไอทีสาขาใหม่อันมีพื้นฐานอยู่บนสาขาวิชากลศาสตร์ควอนตัมนั้น เริ่มต้นหน้าประวัติศาสตร์มาตั้งแต่ราวปี พ.ศ. ๒๔๖๘ แล้วเติบโตขึ้นอย่างน่าตื่นตะลึง รวมถึงมีการประยุกต์อย่างกว้างขวางต่อเนื่องมา กระทั่งมาถึงยุคไอทีเชิงควอนตัมผลกระทบสูง ที่ได้เกิดการคาดการณ์ เตรียมพร้อม และสร้างแผนที่นำทางเทคโนโลยีในหลายประเทศกันแล้ว อุตสาหกรรมไอทีรายใหญ่และภาครัฐทุ่มเทกับงานคอมพิวเตอร์ควอนตัม ขณะที่ด้านการรักษาความปลอดภัยบนโลกไซเบอร์ด้วยวิทยาการรหัสลับเชิงควอนตัมก็เติบโตอย่างรวดเร็วพร้อมกำเนิดอุตสาหกรรมหน้าใหม่อีกจำนวนมาก รวมทั้งการเร่งก่อตั้งศูนย์เทคโนโลยีควอนตัมโดยเฉพาะในหลายประเทศ สาขานี้จึงกำลังโดดเด่นและจำเป็นยิ่งบนเส้นทางไอทีอนาคต จากพื้นฐานวิทยาการกลศาสตร์ควอนตัมที่มีแนวทางการประยุกต์มากมาย จดหมายเหตุฉบับนี้มุ่งเน้นเฉพาะที่การคำนวณและการสื่อสารซึ่งมีพบเห็นและใกล้ชิดกับผู้คนทั่วไปได้สะดวกกว่าเป็นหลัก และเนื่องจากสาขานี้มักถูกกล่าวขานว่ามีความยากลำบากในการทำความเข้าใจ การจัดทำจดหมายเหตุจึงกำเนิดเป็นแนวทางควบคู่โดยพ่วงไอทีเชิงควอนตัมที่ยังแปลกใหม่เข้ากับด้านวิทยาการแสงที่คุ้นเคยมากกว่า เพื่อให้ได้ผลลัพธ์เป็นจดหมายเหตุประกอบภาพรูปแบบที่สะดวกที่สุด ร่วมสนับสนุนโครงการ Free eBook บริจาคตามสะดวก สมาคม IEEE Thailand section (ติดต่อ email: thailand_chapter@comsoc.org)