มีคำถามข้อหนึ่งที่ชาวพุทธอาจจะเคยสงสัย คือคำถามว่า “พระอรหันต์ที่บรรลุนิพพานแล้วจะเป็นอย่างไร” “พระอรหันต์” คือผู้ที่สามารถขจัดกิเลสให้หมดสิ้นไปจากจิตใจได้แล้ว แต่วิถีชีวิตของพระอรหันต์ในด้านกายภาพยังคงมีอยู่ ซึ่งบางครั้งก็แสดงออกให้เห็นเหมือนกับคนธรรมดาทั่วไป แต่สิ่งที่เป็นความต่างระหว่าง “พระอรหันต์” กับ “ปุถุชน” ก็คือเรื่องของ “การปรุงแต่งและยึดติดในสมมติ” พระอรหันต์กับปุถุชนอยู่ในโลกใบเดียวกัน เห็นสิ่งต่างๆ เหมือนกัน แต่พระอรหันต์เมื่อรับรู้สิ่งต่างๆ แล้วก็หยุดอยู่แค่นั้น ไม่ปรุงแต่งต่อ ในขณะที่ปุถุชนจะไม่หยุดอยู่เพียงแค่ “การรับรู้” เท่านั้น หากแต่เป็นการรับรู้ในกรอบของ “อุปาทาน” หรือ “ความยึดติดในสมมติ” ตรงกันข้ามกับพระอรหันต์ที่ปราศจากความยึดมั่นเช่นนี้แล้วอย่างสิ้นเชิง “ลีลาพระอรหันต์” คือหนังสือที่ถ่ายทอดเรื่องราวเกี่ยวกับพระอรหันต์ ๕ ท่าน อันได้แก่ หลวงปู่เจี๊ยะ หลวงปู่เสาร์ หลวงปู่แหวน หลวงปู่ชอบ และหลวงปู่ตื้อ เพื่อให้เป็นบทเรียนว่า “วิถีชีวิตที่อยู่พ้นสมมติ” ของท่านเหล่านี้เป็นเช่นใด และหวังว่าผู้อ่านจะได้ค้นพบบทเรียนแห่ง “การมีชีวิตในโลกสมมติ โดยไม่ยึดติดในสมมติ” ด้วยตัวของท่านเอง