คันฉ่องส่องจริยศาสตร์: บทพิจารณาว่าด้วยธรรมและอธรรมในสังคมไทย เป็นการนำเสนอมุมมองว่าด้วยจริยธรรมจากระดับพื้นฐานที่สุด ตั้งแต่แนวคิดเรื่องความถูกความผิดที่สะท้อนออกในบทนำของวารสารทางความคิดซึ่งเขาเคยเป็นบรรณาธิการ ไม่ว่าจะเป็น ปริทัศน์ และวิทยาสาร ภายใต้หัวข้อเรื่อง ค่านิยมของสังคม วิธีแก้ปัญหาสังคม และความสำคัญของจริยศึกษา ที่มีบางข้อเสนอแนะในทำนองว่า ถ้า[คนกลุ่มนี้]กระทำตัวอย่าง โดยเริ่มต้นจากสัญชาตญาณง่ายๆ ของมนุษย์ว่า อะไรผิด อะไรถูก แล้วทำแต่สิ่งที่ถูก ก็จะเป็นการสร้างค่านิยมที่ดีที่งามให้แก่สังคม เรื่อยไปจนบทความกระทัดรัดที่ ส.ศิวรักษ์เรียบเรียงให้กับหนังสือพิมพ์และนิตยสารอย่างกระชับ(จริยธรรมในทัศนะของฝ่ายศาสนา) และคำบรรยายที่ได้รับเชิญให้ไปแสดงทัศนะในทางคุณธรรมจริยธรรมยังจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย(คุณธรรมสำหรับนักศึกษา) สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์(จริยธรรมกับการพัฒนาสังคม) คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน(จริยธรรมของข้าราชการพลเรือน) และกระทรวงศึกษาธิการ(คุณธรรมของข้าราชการกระทรวงศึกษาธิการ) ถึงที่สุดจนมหาวิทยาลัยเชียงใหม่(จริยธรรมสำหรับสังคมไทยที่ควรจะเป็น) ซึ่งเขาได้รับเชิญให้ไปแสดงปาฐกถาในหัวข้อเรื่อง จริยธรรมสำหรับแพทย์ อันสมควรถือว่าเป็นบทสรุปรวบยอดทางความคิดอันตกผลึกแล้วต่อปัญหาเรื่องจริยธรรมสำหรับไทยในทัศนะของ ส.ศิวรักษ์ อย่างไรก็ตาม แกนหลักของคันฉ่องฯ เล่มล่าสุดนี้ยังคงรักษาไว้ซึ่งความคิดแม่บททางจริยธรรม หรือ”จริยศาสตร์เบื้องต้น ที่เป็นผลงานการเรียบเรียงของผู้เขียนเมื่อครั้งที่ไปบรรยายให้แก่นิสิตคณะสถาปัตยกรรม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อครั้งปี ๒๕๐๘–๒๕๐๙ ในฐานะที่เป็นพื้นฐานความคิดในเรื่องนี้ นอกเหนือไปกว่าในตอนท้ายสุดของเล่มที่ประกอบด้วยบทวิจารณ์ความคิดและชีวิตของนิโคโล มาคิเวลลี่ แห่ง The Prince และ เซอร์ทอมัส โมร์ ซึ่งมีสมญานามว่า The man for all seasons อย่างเป็นการเทียบเคียงวิถีธรรมของคนสองแบบ ที่ได้รับการยอมรับนับถือว่าเป็นผู้มีอิทธิพลต่อจริยธรรม-อจริยธรรมสำหรับ สถานการณ์ในโลกยุคถัดต่อมาตราบจนกระทั่งถึงปัจจุบันอย่างควรแก่การขบคิดพิจารณาอีกด้วย